Ym mis Ebrill eleni, fe wnaeth Banc Data SAIL arddangos y garfan eleni o fyfyrwyr Ysgol Feddygaeth Prifysgol Abertawe a fydd yn defnyddio Banc Data SAIL fel rhan o’u Prosiectau ymchwil copa 3edd flwyddyn. Bydd eu prosiectau yn elwa ar y storfa helaeth o ddata iechyd, cymdeithasol a gweinyddol a gedwir yn SAIL, gan helpu i feithrin y genhedlaeth nesaf o wyddonwyr data ac ymchwilwyr posibl. Mae’r rhaglen wedi’i chynllunio i gynyddu gwybodaeth ac arbenigedd y gweithwyr proffesiynol meddygol ac ymchwil data hyn, o dan fentoriaeth a chyfarwyddyd eu goruchwylwyr.
Ym mis Mai, gwahoddwyd yr holl fyfyrwyr sy’n defnyddio SAIL eleni i gyflwyno eu cynnydd ymchwil, eu cynlluniau a’u canlyniadau i Banel Defnyddwyr Banc Data SAIL. Wedi’i sefydlu yn 2011, mae’r Panel Defnyddwyr yn darparu llais cyhoeddus ac yn mesur pa mor dderbyniol yn gymdeithasol yw ymchwil a wneir gan ddefnyddio data sydd ar gael yn SAIL. Mae’r Panel Defnyddwyr yn cynnwys tua dwsin o aelodau o’r cyhoedd.
Mae rôl y Panel yn cynnwys:
• Trafod cynigion ymchwil a goblygiadau’r canfyddiadau.
• Rhoi barn ar faterion diogelu data.
• Adolygu gwybodaeth a luniwyd ar gyfer cynulleidfa leyg.
• Cynnig arweiniad ar sut mae recriwtio pobl i astudio grwpiau llywio.
• Cynghori ar y ffordd orau o ymgysylltu â’r cyhoedd ehangach.
•Gweithredu fel eiriolwyr ar gyfer ymchwil cysylltu data.
Meddai Ashley Akbari, Athro Cyswllt mewn Ymchwil Gwyddor Data Poblogaeth:
“Mae integreiddio ymgysylltiad y cyhoedd a chleifion ag ymchwil yn hanfodol ar gyfer cyflwyno llwyddiannus ac effaith pob prosiect a chafodd ei nodi ar ddechrau’r rhaglen fel rhan bwysig o ddefnydd y myfyriwr o SAIL, nid yn unig i gael mewnbwn ar eu gwaith ond i ganiatáu iddyn nhw ddod i gysylltiad â’r rhan annatod hon o unrhyw brosiect ymchwil fel rhan o’r cyfle prosiect hwn gan fyfyrwyr gan ddefnyddio SAIL. Nid yw’r math hwn o gyfle i fyfyrwyr ymgysylltu â grŵp cleifion a’r cyhoedd yn gyffredin ar draws prosiectau academaidd y drydedd flwyddyn, ac o’r herwydd, mae’n cael ei ystyried yn gryfder enfawr ac o fudd ychwanegol i’r myfyrwyr i’w datblygiad personol a phroffesiynol.
Sawl blwyddyn yn ôl, bûm yn ymgysylltu â Phanel Defnyddwyr SAIL i gwmpasu’r potensial ar gyfer y math hwn o brosiect myfyrwyr gan ddefnyddio SAIL. Roeddent yn garedig iawn â rhoi adborth gwych i ni ar y pryd a helpodd i lunio’r broses a’r rhaglen. Gobeithiwn ymgysylltu ymhellach â’r Panel Defnyddwyr dros y blynyddoedd nesaf ynghylch gwelliannau a chyfleoedd pellach y gellir eu gwireddu o amgylch hyn a rhaglenni tebyg ar gyfer datblygu’r genhedlaeth nesaf o wyddonwyr data ac ymchwilwyr.”
Mae’r cam hwn ym mhroses ymchwil y myfyriwr yn amlygu pwysigrwydd cynnwys y cyhoedd a chleifion mewn ymchwil ac yn darparu profiad gwerthfawr i gyflwyno ac addasu eu hymchwil o fewnwelediad cyhoeddus wrth iddynt baratoi i symud ymlaen o ddysgwyr i ymarferwyr. Yn dilyn y cyflwyniadau, cwestiynodd y Panel syniad prosiect pob myfyriwr ar feysydd ffocws a themâu penodol, megis:
• Pa un ai a oedd niferoedd digonol ym mhoblogaeth astudiaeth i ateb y cwestiwn ymchwil yn ddigonol.
• Cynrychiolaeth gwahanol grwpiau ethnig ym mhoblogaeth sampl astudiaeth.
• Y potensial ar gyfer datblygiad astudiaeth ar gyfer atal clefydau.
• Cymhwyso’r defnydd o fodelau dysgu peirianyddol ar ddata SAIL.
• Potensial astudiaeth i adeiladu ar ddadansoddiad data SAIL trwy ymgysylltu â chleifion â math penodol o glefyd.
• Y potensial i ddatblygu astudiaeth i wneud cymariaethau rhwng darpariaethau gofal iechyd rhanbarthol i ysgogi arferion clinigol gorau cyson.
Darparodd y Panel hefyd yr adborth cyffredinol canlynol i’r myfyrwyr:
“Fe wnes i wir fwynhau y cyflwyniadau dilynol gan y myfyrwyr 3edd flwyddyn newydd a oedd yn gallu defnyddio data SAIL yn eu prosiectau blwyddyn olaf. Roedd yn wych gweld effaith/effeithiau eu hymchwil.”
“Grŵp gwych o brosiectau, roedd pob myfyriwr yn hyderus gyda’u prosiectau, roedd hyn yn dangos gyda’u gallu i ateb cwestiynau’n effeithiol. Rwy’n teimlo bod y fenter hon gan fyfyrwyr yn gysyniad ardderchog, mae’n helpu’r myfyrwyr i ddatblygu sgiliau dadansoddol / ymchwilydd ‘bywyd go iawn’, mae hefyd yn cynnig cyfle i SAIL ddysgu gan y myfyrwyr. Da iawn i bawb a wnaeth gymryd rhan.”
“Mae bob amser yn ddiddorol clywed sut roedd y myfyrwyr yn edrych ac yn dehongli’r ymchwil.”
Ychwanegodd Cadeirydd Panel Defnyddwyr Banc Data SAIL, “Braf oedd cyfarfod â myfyrwyr blwyddyn 3 presennol a chlywed am y pynciau y maent wedi ymchwilio iddynt, siaradodd pob
un ohonynt yn dda iawn ac roedd yn hawdd cadw i fyny â’u cyflwyniad a’u canlyniadau.”
Ychwanegodd Pennaeth Ysgol Feddygaeth Prifysgol Abertawe ac Athro Imiwnoleg Ddynol, Cathy Thornton, “Gwych gweld ein hisraddedigion yn cymryd rhan mor frwd mewn ymchwil gwyddor data ac yn manteisio ar y cyfle hwn i gael profiad bywyd go iawn yn gweithio gyda Banc Data SAIL. Gobeithio ei fod wedi rhoi blas go iawn iddynt o weithio fel ymchwilydd gwyddor data a dymunwn bob lwc iddynt gyda beth bynnag a wnânt nesaf – gobeithio y gwelwn rai ohonynt yn datblygu eu gyrfaoedd yn y meysydd ymchwil amrywiol sy’n defnyddio’r storfa helaeth hon o ddata . Diolch i dîm Banc Data SAIL am greu’r cyfle hwn i’n myfyrwyr ac i Banel Defnyddwyr Banc Data SAIL am gefnogi’r myfyrwyr i ddatblygu eu gwybodaeth a’u harbenigedd yn enwedig ym maes ymgysylltu â’r cyhoedd a chleifion.”